Dạy trẻ mầm non bằng cách trải nghiệm thực tế là một phương pháp giáo dục tiên tiến đang được nhiều trường triển khai thực hiện và nhận được phản ứng tích cực từ phía trẻ và các bậc phụ huynh. Theo đó, mô hình trang trại giáo dục trải nghiệm trở thành điểm đến rất ý nghĩa đối với các em.
Học mà chơi – chơi mà học
Nhiều ý kiến cho rằng, tổ chức hoạt động trải nghiệm có ý nghĩa quan trọng trong giáo dục trẻ em mầm non, giúp trẻ biết vận dụng những kiến thức, kĩ năng, thái độ và cả những kinh nghiệm của bản thân vào thực tiễn một cách sáng tạo, góp phần nâng cao chất lượng, đáp ứng tốt yêu cầu đổi mới trong giáo dục mầm non hiện nay.
Hoạt động trải nghiệm là một cách học thông qua thực hành, với quan niệm việc học là quá trình tạo ra tri thức mới trên cơ sở trải nghiệm thực tế, dựa trên những đánh giá, phân tích kinh nghiệm, kiến thức sẵn có. Như vậy, thông qua các hoạt động trải nghiệm, trẻ được cung cấp kiến thức, kỹ năng từ đó hình thành những năng lực, phẩm chất và kinh nghiệm.
Khi trẻ được chủ động tham gia tích cực vào quá trình hoạt động, trẻ sẽ có hứng thú và chú ý hơn đến những điều được tiếp cận và ít gặp vấn đề về tuân thủ kỷ luật. Trong các hoạt động trải nghiệm, giáo viên mầm non có vai trò định hướng, hỗ trợ, đánh giá, uốn nắn, sửa sai cho trẻ. Tùy thuộc vào từng hoạt động trải nghiệm, giáo viên đưa ra các tình huống có vấn đề để trẻ trải nghiệm với các tình huống đó.
Như vậy, trẻ rất hứng thú và kiến thức, kỹ năng sẽ hình thành một cách nhẹ nhàng, tự nhiên. Do vậy, tại nhiều trường mầm non, các cô giáo đã cho trẻ trải nghiệm thông qua hoạt động ngoài trời, các hoạt động khám phá khoa học, trải nghiệm tham quan, dã ngoại, giao lưu…
Khi tổ chức hoạt động trải nghiệm cho trẻ, giáo viên cần chú ý đến các điều kiện như: Đảm bảo môi trường hoạt động an toàn cho trẻ cả về thể chất, tinh thần. Môi trường hoạt động phong phú, đa dạng, phù hợp với các mục đích, mục tiêu cần đạt của hoạt động trải nghiệm – môi trường là cuộc sống thực của trẻ.
Chọn nơi trải nghiệm “chuyên nghiệp”
Với những lợi ích trong rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ, phương pháp học trải nghiệm cũng đã nhận được phản ứng tích cực từ phụ huynh cũng như trẻ và xã hội. Hầu hết trẻ đều rất hào hứng và phấn khởi khi kể chuyện cùng ông bà, bố mẹ những điều chúng được trải nghiệm. Phụ huynh cũng nhận thức được tầm quan trọng của việc cho con hòa nhập, trải nghiệm thực tế.
Nhiều thầy cô giáo cho rằng, lợi ích mà phương pháp giáo dục trải nghiệm mang lại cho trẻ không phải bàn cãi nhưng vấn đề an toàn phải là trên hết. Môi trường bên ngoài sẽ tiềm ẩn nhiều nguy cơ hơn, bởi vậy, trước mỗi chuyến tham quan, nhà trường phải lên kế hoạch tỉ mỉ, khảo sát địa hình, tìm địa điểm đến an toàn. Trong thời gian hoạt động diễn ra, giáo viên luôn phải bao quát, thiết lập hàng rào an ninh và đảm bảo các bé luôn nằm trong tầm kiểm soát.